|
 آشنایی با پلی آمیدها (نایلون ها)
پلي آميدها (نايلونها)
پلي آميدها، فرآوردههاي تراكمي هستند كه سازه زنجير خطي آنها يك گروه آميد است. اين خانواده از پليمرها (پليآميدها) در پي تلاشهاي كاروترز و همكارانش براي توليد الياف مصنوعي در اوايل دهة 1930 به وجود آمدند. الياف حاصل شباهت و استحكامي همانند ابريشم طبيعي داشتند. پلي آميدها همانند پلي استرهاي خطي هستند، (داراي زنجيرهاي بلند كربني با گروههاي عاملي تكراري مي باشند) با اين تفاوت كه گروههاي عاملي به جاي استر، آميد ميباشند. پلي آميدها مصنوعي هم چنين بسيار شبيه پروتئينها بوده و ميتوانند به سادگي به صورت يك فرآوردة تراكمي آمينو اسيد نمايش داده شوند.
تهية آمينواسيدهاي به صورت تجاري مشكلات زيادي به همراه دارد. آنها توسط فرايندهاي زيستي در بدن ساخته مي شوند، اما چنين فرآيندهايي بسيار پيچيده تر و پر هزينهتر از آن هستند كه در شرايط آزمايشگاهي يا تجاري انجام شوند. به همين دليل، امروزه براي تهية پليمرهايي با اتصالات آميدي از پليمريزاسيون تراكمي دي آمينها و اسيدهاي دو عاملي استفاده ميشود اين پليمرها با نام عموم «نايلون» شناخته ميشوند.
اولين پليآميدي كه فرآوردههاي تجاري آن در ايالات متحده استفاده شد، نايلون 6/6 بود كه از اسيد آديپيك و هگزاميتيلن دي امين ساخته شده بود.
سه دسته از مواد را تحت عنوان پلي آميدها ميشناسيم. نايلون 6/6 جزو اولين دسته اين مواد است. اولين شماره، نشان دهندة تعداد اتمهاي كربن و دي آمين و دومين شماره، تعداد اتمهاي كربن در دي اسيد مي باشد آمينهاي مصرفي از 2 تا 10 اتم كربن و اسديهاي مربوط از2 تا 18 اتم كربن دارند. اين گونه نام گذاري از هر جهت در صنعت شيوهاي پذيرفته شده است و براي همة نايلونها به كار ميرود. نايلون 10/6 هگزا متيلن دي آمين+ اسيد سباسيك است.
در دومين دسته از پلي آميدها، پليمريزاسيون با باز شدن ساختار حلقوي يك مولكول تك حلقه كه داراي يك اتصال آميدي است صورت ميگيرد. وقتي كه يك مولكول شش كربنه استفاده شود، پليمر نايلون 6 ناميده مي شود. هر دو اين نوع پلي آميدها مصارف نهايي زيادي در توليد منسوجات و قطعات قالبگيري پلاستيك دارند.
سومين نوع پليآميد از دو مونومر متيل استرهاي اسيدهاي چرب سيرنشده با استفاده از روش تراكمي ديلز – آلدر به دست ميآيد. در اين روش از اسيدهاي گرفته شده از روغنهاي پنبه، سويا و ذرت استفاده ميشود. اين اسيد استرهاي دو عاملي و زنجير بلند(c36 و حتي c54 با اسيدهاي سه عاملی شده) بعداً همانند روش تهية نايلون 6/6، با يك دي آمين كوتاه زنجير واكنش داده ميشوند. از اين آميدها به طور گسترده به عنوان پوششهاي سطح و چسبها استفاده ميشود |
.gif)
